Badania radiograficzne RT

Badania nieniszczące RT (z ang. Radiographic Testing) polegają na wykorzystaniu promieniowania rentgenowskiego pochodzącego z lampy rentgenowskiej bądź promieniowania gamma emitowanego na skutek rozpadów promieniotwórczych izotopów pierwiastków takich jak: selen, iryd czy kobalt. Poprzez prześwietlenie badanego obiektu wiązką promieniowania z jednej strony rzutujemy badany obiekt na znajdującą się po drugiej stronie błonę radiograficzną bądź specjalny detektor. Na skutek różnic natężenia wiązki promieniowania, która podlega częściowej absorpcji w badanym materiale w wyniku różnić jego grubości oraz występujących wad otrzymujemy obraz różniący się zaczernieniem pozwalający na jego ocenę i określenie występowania niezgodności z odpowiednimi normami. Atutem badań radiograficznych jest brak specjalistycznych wymagań pod względem przygotowania poddawanej badaniu powierzchni. Głównym wymaganiem jest obustronny dostęp do prześwietlanej spoiny bądź obiektu. Badanie RT to, podobnie jak technika badań ultradźwiękowych, metoda umożliwiająca wykrycie wewnętrznych niezgodności objętościowych oraz podpowierzchniowych takich jak:

• braki przetopów,

• porowatości,

• wtrącenia żużla,

• przyklejenia,

• pęknięcia,

• oraz innych niezgodności.

Najpopularniejsze materiały prześwietlane to stal, stopy aluminium i miedź. Głównie zastosowanie to badania radiograficzne spoin. Maksymalna grubość możliwego do prześwietlenia przez nas materiału wynosi 50 mm dla stali. Podczas badań, ze względu na szkodliwe działanie promieniowania jonizującego, konieczne jest opuszczenie terenu badań przez innych pracowników. Częstą praktyką jest wykonywanie badań po godzinach pracy zakładu lub w czasie, w którym na jego terenie występuje możliwie najmniejsza liczba pracowników celem zminimalizowania ryzyka i ingerencji w funkcjonowanie placówki. W celu zapewnienia bezpieczeństwa podczas badania zostanie wydzielona oznakowana specjalna strefa nadzorowana, która nie pozwoli na wypadki związane z ekspozycją na promieniowanie. Badania przeprowadzane w sposób klasyczny z użyciem filmów zazwyczaj pozwalają na uzyskanie wyników w następnym dniu roboczym. W przypadku użycia zestawu do radiografii cyfrowej wyniki podawane są od razu w miejscu wykonania pomiaru.

Metody badań RT

Ze względu na sposób zapisu obrazu badania radiograficzne możemy podzielić na technikę analogową i cyfrową. Początkowo badania nieniszczące RT polegały na wykorzystaniu promieniowania i zapisie obrazu w sposób analogowy na błonie radiograficznej i w głównej mierze w takiej formie stosowane są do dziś. Poprzez prześwietlenie obiektu obraz zostaje utrwalony na skutek oddziaływania promieniowania na związki srebra zawarte w filmie, następnie błony są wywoływane w procesie obróbki chemicznej w ciemni co pozwala na ich ocenę i archiwizację. Gotowe filmy poddane klasyfikacji za pomocą negatoskopu są trwałym dowodem wykonanego badania i mogą zostać przekazane klientowi oraz poddane archiwizacji.

W związku z rozwojem technologii opracowano cyfrowe metody zapisu obrazu. Błony radiograficzne udało się zastąpić specjalnymi pamięciowymi płytkami pokrytymi fosforem, które pozwoliły na utajony zapis obrazu a następnie jego odczyt przez specjalny skaner czyli tzw. radiografię cyfrową pośrednią. Kolejnym krokiem było wykorzystanie detektorów typu CCD bądź CMOS co umożliwiło cyfrowy zapis wykonywanej ekspozycji bezpośrednio w miejscu badania na komputerze bądź tablecie dzieląc je na osobną technikę zwaną radiografią cyfrową bezpośrednią. Prezentuje ona szereg zalet w porównaniu do klasycznej wersji pozwalając na otrzymanie wyników od razu na miejscu pomiaru w formie cyfrowej (pliki

.tif), oraz szereg nowych możliwości w kontekście badanych obiektów (np. mapowanie korozji przez izolację na pracujących instalacjach, badania obiektów archeologicznych, laminatów czy też prześwietlania obiektów celem sprawdzenia ich zawartości i integralności). W celu dokładniejszego zapoznania się na temat możliwości i zalet radiografii cyfrowej zachęcamy do przeczytania osobnego artykułu, który dokładniej porusza zagadnienia z tym związane.

Zastosowanie

Najczęstsze pole zastosowań to badania radiograficzne złączy spawanych a także złączy lutowanych, odlewów oraz odkuwek zgodnie z obowiązującymi normami europejskimi i amerykańskimi. Wykonujemy badania czołowych złączy spawanych elementów płaskich i rurowych zarówno podczas procesu produkcji jak i podczas eksploatacji.

Przeprowadzamy badania z wykorzystaniem lamp rentgenowskich, izotopów, a także zestawu do radiografii cyfrowej. Oferowane badania RTG spoin wraz z innymi technikami badań nieniszczących wykonujemy dla szerokiej gamy klientów z różnych branż przemysłu takich jak:

• przemysł stoczniowy,

• przemysł offshore,

• przemysł chemiczny i petrochemiczny,

• przemysł spożywczy,

• konstrukcje stalowe,

• a także badania RT próbek spawalniczych.

Normy badań nieniszczących RT